O przemocy w rodzinie 

Przemoc w rodzinie to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw członkowi rodziny, naruszające prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienie i szkody. Przemoc to proces, który nie pojawia się znienacka, jest cykliczny, ma tendencję do powtarzania się, eskaluje, nie zatrzymana przybiera na sile, toczy się w wymiarze dominacja - uległość, nie jest zjawiskiem niezależnym od udziału człowieka, przejawia się w różnych formach. 

PRZEMOC W RODZINIE CHARAKTERYZUJE SIĘ TYM, ŻE:

1. Jest intencjonalna - przemoc jest zamierzonym działaniem człowieka i ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary.

2. Siły są nierównomierne - w relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą. Ofiara jest słabsza a sprawca silniejszy.

3. Narusza prawa i dobra osobiste-  sprawca wykorzystuje przewagę siły narusza podstawowe prawa ofiary (np. prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku itd.).

4. Powoduje cierpienie i ból- sprawca naraża zdrowie i życie ofiary na poważne szkody. Doświadczanie bólu i cierpienia sprawia, że ofiara ma mniejszą zdolność do samoobrony.

RODZAJE PRZEMOCY:

1. Fizyczna - naruszanie nietykalności fizycznej.

2. Psychiczna - naruszenie godności osobistej.

3. Seksualna - naruszenie intymności.

4. Ekonomiczna - naruszenie własności. 

5. Zaniedbanie - naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich.

Przemoc fizyczna– działania bezpośrednie, które wyrządzają ból i cierpienie fizyczne;

Przemoc psychiczna – sprawowanie przez sprawcę kontroli nad ofiarą np. przymus, stosowanie gróźb ( straszenie zabójstwem, użyciem przemocy, zabraniem dzieci, itp.), zawstydzanie, poniżanie, upokarzanie, stała krytyka, ograniczanie lub uniemożliwianie kontaktów z innymi osobami, zakaz opuszczania domu, wymuszanie i domaganie się posłuszeństwa, szantażowanie, zastraszanie, niszczenie przedmiotów cennych dla ofiary;

Przemoc seksualna– działająca w obszarze zachowań seksualnych, naruszająca intymność pożycia (sadystyczne formy współżycia seksualnego, straszenie gwałtem, gwałt, straszenie karami fizycznymi i psychicznymi w razie odmowy współżycia);

Przemoc ekonomiczna– dotyczy warunków materialnych, opiera się na utrzymywaniu ofiary w całkowitej zależności finansowej, nie zaspokajanie materialnych potrzeb rodziny, odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie podjęcia pracy zawodowej;

Zaniedbanie - naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich oznacza pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, nie dawanie środków na utrzymanie, brak pomocy w chorobie, nie udzielenie pomocy, uniemożliwianie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb: mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka, itp.; 

 PRZEMOC WOBEC DZIECKA

Wszelkiego rodzaju uszczerbek na zdrowiu fizycznym bądź psychicznym dziecka przed ukończeniem osiemnastego roku życia, jakiego doznało w sposób nieprzypadkowy od osoby lub instytucji, będący skutkiem działania fizycznego, seksualnego lub emocjonalnego, czy też zaniedbania, a który zagraża jego normalnemu rozwojowi fizycznemu lub psychicznemu nazywamy przemocą wobec dziecka.

Formy przemocy wobec dziecka: zaniedbanie, przemoc fizyczna, psychiczna, wykorzystanie seksualne, dziecko świadkiem przemocy w domu, nadopiekuńczość. Przejawiają się one w takich samych zachowaniach jak przemoc wobec dorosłych członków rodziny.

Konsekwencje i objawy zaniedbania: zahamowany rozwój intelektualny, emocjonalny, fizyczny, brak ekspresji emocjonalnej, represyjność, bierność, apatia, lękliwość, choroba sieroca, podatność na choroby.

Konsekwencje i objawy przemocy fizycznej: brak reakcji na ból, oczekiwanie kary, obniżenie wrażliwości na cierpienie innych, agresywność, brutalność, obrażenia fizyczne, niechęć do rozebrana się, nadpobudliwość, wycofanie się w świat marzeń.

Konsekwencje i objawy przemocy psychicznej: zaburzenia mowy, snu, moczenie się nocne, depresja, brak pewności siebie, częste kłamstwa.

DZIECKO ŚWIADKIEM PRZEMOCY W DOMU

Dzieci widzą przemoc ojca wobec matki, słyszą jej płacz, jęki, krzyki, wyzwiska, awantury. Dostrzegają skutki tej przemocy: mieszkanie zdemolowane, ślady krwi, urazy, siniaki u matki, potargane ubrania, policjantów w domu. Czują atmosferę napięcia, same doświadczają tego napięcia. Czują lęk i obawy matki przed jej oprawcą.

Bycie świadkiem przemocy jest silnym urazem, nigdy nie pozostaje bez śladów w psychice. Objawia się nasilonymi zaburzeniami emocjonalnymi: częsta złość, dużo lęku smutku, niska samoocena.

Zaburzenia powstają także w pozostałych sferach:

w zachowaniu - wycofanie lub agresja, nadpobudliwość, wagarowanie, okrutne traktowanie zwierząt;

w funkcjach społecznych - niezdolność do empatii, niewielkie umiejętności społeczne, poczucie odrzucenia przez rówieśników;

w funkcjach poznawczych - złe oceny w szkole, opóźniony rozwój mowy, nieprawidłowy rozwój intelektualny), w zdrowiu fizycznym (zaburzenia łaknienia, jedzenia, snu, nocne moczenia, opóźniony rozwój fizyczny i motoryczny.

Poważne problemy u dzieci - świadków przemocy w domu - związane są z wchodzeniem w związki w życiu dorosłym. Zły obraz rodziny, miłości, bliskości powoduje, że same często tworzą związki patologiczne, stając się albo agresorem dla swego partnera, albo ofiarą.

W zależności od wieku i od płci dziecka pojawiają się różne reakcje na przemoc w domu: niemowlęta - reagują problemami zdrowotnymi, nadmiernym płaczem, złym snem;
przedszkolaki - mają duży poziom lęku, wszystkiego się boją, są rozdrażnione;
starsze dzieci - dziewczynki są wycofane, zalęknione, boją się mężczyzn, kurczowo trzymają się spódnicy matki i chłopcy są agresywni, zamknięci w sobie, mają napady złości.

Nikt w rodzinie nie zasługuje na przemoc. Przemoc upokarza, powoduje cierpienie, nieobliczalne szkody, rodzi nienawiść i pragnienie odwetu, tworzy błędne koło w stosunkach międzyludzkich i wcześniej czy później odbija się negatywnie. Dom rodzinny, który powinien chronić i zapewnić bezpieczeństwo swoim domownikom, w przypadku występowania przemocy, staje się miejscem cierpienia, poniżania, lęku i rozpaczy. Ofiary przemocy domowej potrzebują zwykle pomocy psychologicznej, prawnej, materialnej, socjalnej, medycznej.

Nie bądźmy obojętni wobec przejawów przemocy, nie bądźmy niemymi świadkami dramatu, który odbywa się u sąsiadów. 

NIC NIE USPRAWIEDLIWIA PRZEMOCY 

Zespół Interdyscyplinarny 

Zadaniem zespołu jest integrowanie i koordynowanie działań podmiotów oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności przez: 

1. diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie;
2. podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku;
3. inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie;
4. rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym;
5. inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie.

Zespół Interdyscyplinarny do Spraw Przeciwdziałania Przemocy w rodzinie został powołany Zarządzeniem Nr 26/III/11 Wójta Gminy Kobiór z dnia 31 maja 2011roku.

W skład Zespołu wchodzą przedstawiciele instytucji, które podpisały z Wójtem porozumienie o współpracy, tj. Sądu Rejonowego w Tychach, Prokuratury, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Pszczynie, oraz przedstawiciele instytucji działających na terenie Kobióra tj. GOPS-u, Szkoły Podstawowej, Gminnego Przedszkola, Ośrodka Zdrowia – łącznie 11 osób.

W 2018 roku posiedzenia Zespołu Interdyscyplinarnego odbyły się 4 razy.

W 2018r. prowadzono 16 procedur Niebieskiej Karty w 12 rodzinach.

Powołano 7 grup roboczych, w składzie: pracownik socjalny, dzielnicowy – z rejonu miejsca zamieszkania danej rodziny, oraz w razie potrzeby: pedagog, psycholog. Nadzór nad ich działaniem sprawowali Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziała Przemocy w rodzinie w Gminie Kobiór oraz jego Zastępca.

Grupy Robocze, w związku z prowadzonymi działaniami dotyczącymi procedury „Niebieskie Karty” spotkały się łącznie 22 razy. Na posiedzenie Grup Roboczych w 2018 roku wezwano/zaproszono łącznie 23 osoby, w tym 12 osób, w stosunku do których istniało podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie (10 kobiet, 2 mężczyzn) oraz 11 domniemanych sprawców przemocy w tym (2 kobiety, 9 mężczyzn). Ogółem liczba osób objętych pomocą grup roboczych – 28, w tym: 10 kobiet, 12 mężczyzn i 6 dzieci.

Obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu Interdyscyplinarnego zapewnia Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kobiórze.                 

Procedura "Niebieska Karta"

Każda osoba poszkodowana ma prawo do pomocy w tym spisania "Niebieskiej Karty" w sytuacji gdy jest dotknięta przemocą. Podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą nie wymaga jej zgody.

"Niebieska Karta" – formularz opisujący sytuacje, w których dochodzi do przemocy w rodzinie,  a także działania podejmowane na rzecz osoby poszkodowanej. Wszczęcie procedury następuje w przypadku powzięcia, w toku prowadzenia czynności służbowych, podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie.

Niebieska Karta może być wypełniona przez:

- funkcjonariusza policji,
- lekarza, pielęgniarkę, położną, ratownika medycznego,
- pracownika socjalnego,
- pedagoga, wychowawcę,
- członka gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

Po wypełnieniu "Niebieska Karta" przekazywana jest do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, który może powołać grupę roboczą w celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie.

Wszczynając procedurę "Niebieskie Karty" podejmuje się działania interwencyjne, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa każdej osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie.